Nederland tweede exporteur in Agri en Food. Een vloek of een zegen?

Column Rutger Lommerse, programma manager Greenports Nederland

Onlangs presenteerde minister Schouten van LNV de prestaties van het Nederlandse land- en tuinbouwcluster. Wederom horen wij weer bij koplopers in de wereld. Onze producten en diensten worden enorm gewaardeerd, van winkelschap tot restaurant. We zijn met import, productie en slimme bewerking van grote internationale betekenis.

Circa 80% van onze groenten, fruit, bloemen en planten vinden via onze handelspartners een eindbestemming in Europa, met Duitsland als grootste afnemer. Je zou kunnen stellen dat we, vanuit de mondiaal perspectief bekeken, vooral onze interne Europese thuismarkt voorzien, immers binnen een straal van 600 km van onze landsgrens vinden we onze consumenten. Volgens de Nederlandse statistiek is dat export, Europees gezien is het local for local. Lees hier verder 

Even voorstellen Saskia Goetgeluk

Ik ben sinds 2017 directeur-bestuurder van de Brightlands Campus Greenport Venlo, op wat ook wel voor veel mensen bekend is als het voormalige Floriadeterrein (2012). De Campus, deel uitmakend van een netwerk van vier Limburgse Brightlands-campussen, is opgericht om de regionale economie te versterken. Het stimuleren van open innovatie ten behoeve van kennisbehoud en -ontwikkeling in de regio is daarin een pijler, naast allerlei andere activiteiten. De campus bouwt daarbinnen aan een sterk ecosysteem dat bestaat uit diverse gevestigde of verbonden spelers zoals bedrijven, kennisinstellingen, onderzoeksfaciliteiten en dienstverleners.

Met welke thema’s van het Tuinbouwakkoord heb je zelf, tijdens je werk, veel te maken?

De thema’s Innovatie en Gezonde mensen en dan gericht op voeding en gezondheid, duurzaamheid en agri hightech. Dit is tamelijk breed. Dat kan gaan van innovaties voor de stikstofproblematiek tot de vraag hoe je het gedrag in de jongste jeugd kan beïnvloeden om gezond te eten. Zelf vind ik binnen het vraagstuk innovatie en markt ook de verbinding van agri en tuinbouw (vers) met  foodverwerkingsindustrie interessant. Deze verbinding gaat niet vanzelf, terwijl er wel behoefte is om die brug te maken. Juist vanuit het perspectief inhoudsstoffen kunnen we ongelooflijk goed samenwerken, vanuit gezonde voeding maar ook vanuit de reststromen problematiek. In dat licht beschouw ik de Brightlands in Venlo vooral ook als een ’inhoudstoffen’- campus met haar drie thema’s. Lees hier verder

Foto Saskia Goetgeluk

Overlijden Marcel Groen

Op 10 januari jl. is Marcel Groen op 51-jarige leeftijd overleden. Marcel was werkzaam als programma manager voor Greenport Aalsmeer en zette zich ook in voor de transitietafel Ruimtelijke inrichting bij Greenports Nederland. Wij zijn Marcel dankbaar voor zijn inzet en missen zijn werklust en humor. Onze gedachten zijn bij zijn gezin, familie en vrienden. Wij wensen hen veel sterkte met het verwerken van dit verlies.

Greenport projecten in de schijnwerpers

Nieuw startup-programma voor agrifood ondernemer
Ondernemers in de agrifood sector kunnen zich voortaan drie maanden lang laten begeleiden bij het opzetten of uitbouwen van hun bedrijf op Brightlands Campus Greenport Venlo. BL.INC is de naam van dit zogenoemde acceleratieprogramma met als doel een kansrijk businessmodel te creëren.

Deelnemers kunnen met behulp van professionals hun bedrijf nader vormgeven, aanscherpen en een versnelde start realiseren, ook wat betreft financiering. BL.INC is een samenwerkingsverband van LIOF, Rabobank, Regio Noord-Limburg en Brightlands Campus Greenport Venlo.

Deelnemers krijgen advies van ervaren mentoren en kunnen rekenen op ondersteuning van de business developers van de aangesloten partners. Ze kunnen gebruikmaken van een werkplek op de campus in Venlo. Zo maken ze direct deel uit van de innovatieve community op Brightlands Campus Greenport Venlo, waar zeventig organisaties werken aan innovaties op het gebied van gezondheid en duurzaamheid.

Lees hier verder

Tuinbouw laat inwoners Zuid-Holland kansen voor energietransitie zien
Greenport West-Holland heeft een boek gelanceerd: ‘Minder gas? Kijk naar de kas! Maak uw eigen greenhouse’. In het boek is te lezen hoe de glastuinbouw werkt aan minder gebruik van fossiele brandstoffen, en hoe inwoners van Zuid-Holland en de tuinbouw kunnen samenwerken aan de energietransitie. Het boek wordt verspreid via onder meer gemeenten in de regio.

De tuinbouw loopt voorop als het gaat om de energietransitie. Met het boek wil Greenport West-Holland aan de hand van vijf herkenbare thema’s die inspanningen duidelijk maken: isoleren, geothermie, energieopslag, energiemanagement en samenwerking. Het zijn stuk voor stuk thema’s die te vertalen zijn naar een woonhuis. Daarvoor werd een aantal telers uit de regio geïnterviewd, het voorwoord is van weerdeskundige Helga van Leur. Lees hier verder 

Transitietafel Verslogistiek

In elke nieuwsbrief zal aandacht zijn voor één of meerdere transitietafels. Wat zijn de laatste ontwikkelingen en welke stappen zijn er gemaakt. Deze keer de transitietafel Verslogistiek.

Michel Jansen (CEO Total Produce) en Hubert Mackus (gedeputeerde provincie Limburg) zijn de trekkers van deze tafel. Samen met de specialisten van Royal FloraHolland, GroentenFruit en LIOF zijn zij aan de slag om het begrip “ongestoorde handel” vanuit het Tuinbouwakkoord vorm te geven.

Zo zet de tafel zich in om een markttoegang te behouden en verder uit te bouwen en streven ze naar een slimmere logistieke keten van grond tot mond. Voor de komende jaren ligt er een brede werkagenda. Daarbij ligt de focus op het verbeteren van de digitale versketen. Ook wordt een visie op nieuwe logistieke concepten voor “vers” rond e -commerce door de tafel ontwikkeld. Verder is de tafel direct en indirect betrokken bij veel initiatieven van duurzaam transport, tot het delen van dat en slimme transportverpakkingen.

De tafel zet ook in op het oplossen van de logistieke knelpunten en het verbeteren van de import en exports controles. De belangrijkste infrastructurele knelpunten in de diverse greenport regio’s zijn inmiddels, in opdracht van de tafel door Buck Consultants in kaart gebracht. Daarbij is gekeken naar knelpunten op de zogenaamde A en N- wegen, maar ook naar drukke toe- en afritten. Binnenkort toetsen we resultaten van dit onderzoek met de ondernemers in de sector. Daarna worden de knelpunten onder de aandacht gebracht bij de verschillende ministeries en provincies. Zodat de oplossingen tijdig worden belegd in het MIRT (meerjarenprogramma voor infra structuur, ruimte en transport).

Op onze website kunt u regelmatig een update vinden van de voortgang van de transitietafels.

Nieuws

Berichten vanuit Topsector Tuinbouw en Uitgangsmaterialen
Jaap Bond nieuw boegbeeld van Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen

Per 1 januari 2020 is Jaap Bond door staatssecretaris Mona Keijzer van Economisch Zaken en Klimaat - met instemming van minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit - benoemd tot het nieuwe boegbeeld van de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U). Hij volgt Loek Hermans op, die deze positie sinds 2011 vervulde. Lees hier verder

Foto Jaap Bond

Anneke van de Kamp (Rijk Zwaan) nieuw lid topteam bij Topsector T & U
Anneke van de Kamp vervult per 1 december jl. de functie van topteamlid bij Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U). Zij neemt de plaats in van Jan Willem Breukink. Van de Kamp is manager Communications & Public Affairs bij groenteveredelingsbedrijf Rijk Zwaan in De Lier. Ze vertegenwoordigt het mkb-bedrijfsleven in de T&U Board. Lees hier verder

Foto Anneke van de Kamp

Oproep vanuit Topsector T & U
RVO coördineert meerjarige samenwerkingsverbanden met een aantal landen op gebied van agro/tuinbouw innovatiemissies in samenwerking met de Topsectoren en het ministerie van LNV. Het gaat onder andere om de landen India, Zuid-Afrika, Japan en (mogelijk) Duitsland.

De topsector zou graag willen inventariseren over de voldoende belangstelling is vanuit het bedrijfsleven voor samenwerking met deze landen en of er specifieke onderwerpen zijn die aan de orde moeten komen vanuit de tuinbouw?

In april vindt er een technologiemissie plaats naar India. Geïnteresseerden kunnen op de site van de Topsector T & U meer informatie vinden. 

De weg naar World Expo Dubai 2020
Nederland neemt deel aan de Wereld Expo Dubai 2020. Deze wereldtentoonstelling wordt gehouden van 20 oktober 2020 tot 10 april 2021. Meer dan 200 landen en organisaties presenteren zich daar aan 20 tot 25 miljoen bezoekers.

Voor de tuinbouw is de World Expo en omliggende Golfregio kansrijk. Bedrijven uit ons land exporteren namelijk voor meer dan €11 miljard naar landen in deze regio. Bovendien is de Golfregio een logistieke hub, en belangrijk voor de export naar India, China en de -stanlanden. De Golfstaten willen minder voedsel importeren en zijn bereid hierin fors te investeren. Kennis en kunde ontbreekt vaak. Daarnaast moet de manier waarop de regio met water, voedsel en energie omgaat, snel anders. Nederlandse (tuinbouw) bedrijven, wetenschappers en opleidingen kunnen daar een grote rol in spelen; volop kansen voor Nederland in dit gebied.

In de volgende nieuwsbrief komen we terug op de activiteiten van het Nederlandse tuinbouw team van de Dubai expo.
Wilt u al meer weten? Leg dan contact met:
Giovanni Angiolini via giovanni.angiolini@innovationquarter.nl

Guggenheim New York, Rem Koolhaas en de Nederlandse tuinbouw!
Vanaf 20 februari 2020 is er een bijzondere tentoonstelling van de Nederlandse architect Rem Koolhaas in het Guggenheim in New York: Countryside. Deze expositie laat zien welke belangrijke positie het platteland inneemt in de (grote) transformaties op aarde. Koolhaas wil de bezoekers laten nadenken over de toekomst van de aarde.

De Nederlandse tuinbouw wordt hierbij gepresenteerd als één van de oplossingsrichtingen voor de toekomst: tuinbouwondernemers en toeleveranciers laten zien hoe de tuinbouw oplossingen biedt voor mondiale maatschappelijke vraagstukken. Lees hier verder

Miljoenensubsidie voor onderzoek naar duurzame land- en tuinbouwproductie
Het programma SYNERGIA heeft van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een subsidie van 7 miljoen euro gekregen voor onderzoek naar productiesystemen voor de land- en tuinbouw. Het doel van SYNERGIA  is de ontwikkeling van een productiesysteem dat de ecologie als uitgangspunt neemt en daarbij wordt ondersteund door slimme technologie. Het NWO-project wordt gekoppeld met 3 TKI-projecten binnen het programma AGROS met eveneens een omvang van ca. 7 miljoen euro. Het fundamentele onderzoek wordt gedaan bij verschillende universiteiten, terwijl via de 3 TKI-projecten de toepassing richting de praktijk gewaarborgd wordt. Voor de tuinbouw gaat het onder andere om onderzoek naar de autonome kas met gebruik van kunstmatige intelligentie en ecology-based farming voor de open teelten. Lees hier verder

Agenda

- SAVE THE DATE - 25 juni Nationaal Tuinbouw congres 2020
Donderdag 25 juni, ’s middags, zal voor de tweede keer het Nationaal Tuinbouwcongres worden georganiseerd door Greenports Nederland. Inmiddels zijn we bijna een jaar onderweg sinds de ondertekening van het Tuinbouwakkoord door 35 betrokken partijen in de tuinbouw. Tijd om terug te blikken wat er intussen is bereikt maar ook vooral een moment om te kijken welke kansen en mogelijkheden er nog liggen voor de tuinbouw. Binnenkort ontvangt u een uitnodiging met het hele programma voor deze middag via Greenports Nederland.

Robocrops - 23 en 24 april
De eerste editie van Robocrops brengt high tech bedrijven en universiteiten samen met telers en investeerders in Westland en Delft. Professionals en studenten worden tot het uiterste uitgedaagd in een uitgebreid programma voor hackatons, inhoudelijke sessies en matchmaking die gelijktijdig plaats vinden in het World Horti Center in Naaldwijk en het Robohouse in Delft.

Kijk voor meer informatie op de site van World Horti Center. 

Bioboost slotevent - 22 april
Naar een circulaire (glas)tuinbouwsector  
De circulaire economie wordt steeds belangrijker voor de glastuinbouwsector. Er zijn veel uitdagingen te overwinnen. Kwalitatief hoogwaardige- , betaalbare-, veilige- en gezonde tuinbouwproducten worden de standaard terwijl afval niet meer bestaat. Circulair ondernemen vraagt om innovatie en anders denken. Juist de tuinbouwsector is in staat het verschil te maken en oplossingen te bieden. De tuinbouwsector staat bekend om de hoge toegevoegde waarde. Vanuit de opgedane ervaringen in het BioBoost-project en de diverse pilots zullen de mogelijke nieuwe oplossingsrichtingen worden aangedragen. 

Op 22 april organiseert gemeente Westland, samen met Greenport West-Holland en BioBoost het slotevent. De bijeenkomst heeft als thema: Naar een circulaire (glas)tuinbouwsector. Diverse sprekers gaan in op de toekomst van de circulaire tuinbouw en de lessons learned vanuit het BioBoost-project. Lees hier verder.