Nieuwe tijden, nieuwe investeringen?

Column Rutger Lommerse, programmamanager / secretaris Greenports Nederland

Het is nog volop zomer, we kijken terug op een zomer met maar liefst drie “hittegolven”. Dit gemeten tegen de bestaande definitie, dit wil zeggen “drie warme dagen van 30 graden of meer achter elkaar”.

Het is ook de zomer van het klimaat. Ik denk hierbij aan het klimaatakkoord van het kabinet, maar ook aan de IPCC-rapportage over de klimaatverandering van de VN. Er waren natuurlijk ook de reacties op de bosbranden in het Amazone gebied, maar deze laat ik even buiten beschouwing. Door de discussies over het klimaat zijn we genoodzaakt om meer over de lange termijn na te denken. Dit houdt in dat we niet altijd meer kunnen terugvallen op onze oude en huidige redeneringen en gewoontes omdat we dat gewend zijn. We zullen op heel veel vlakken anders moeten gaan denken.  

Dat geldt in zekere zin ook voor onze internationale positie. De Nederlandse glastuinbouw is nu nog steeds koploper in de wereld met haar uitgebreide kennis over teeltconcepten, veredeling, watervraagstukken, gewasbescherming, high-tech oplossingen voor klimaatsturing en kassenbouw. Maar ook daar zien we nieuwe spelers opkomen, zoals Microsoft of de Chinese ICT gigant Tencent. Zij zijn bezig om op basis van Artifical Intelligence en Machine learning de recepten van optimale productie en veredeling zich snel eigen maken. Zij zijn kapitaalkrachtig en hebben dus voldoende geld om het DNA van de tuinbouw over te nemen. Bundeling, samenwerken en nieuw talent aantrekken zou vanuit de Nederlandse tuinbouw het antwoord kunnen zijn op deze bedreiging op langere termijn. Dat vraagt ook om anders denken en niet terugvallen in de oude gewoontes. Door als tuinbouw te investeren in onderzoek, onderwijs en kennisontwikkeling en -toepassing, kunnen we de concurrentie met deze buitenlandse multinationals aan. Die investeringen passen prima in het Nationaal Investeringsfonds van minister Hoekstra van Financiële Zaken om zo Tuinbouw Nederland een boost te geven. Op naar Prinsjesdag…

Transitietafel Energie (en Klimaatakkoord)

In elke nieuwsbrief zal aandacht zijn voor één of meerdere transitietafels. Wat zijn de laatste ontwikkelingen en welke stappen zijn er gemaakt. Deze keer de transitietafel Energie.

Minister Wiebes maakte deze week bekend dat hij vanuit de klimaatagenda namens het Rijk ook gaat deelnemen aan de warmtetransport projecten in Zuid-Holland. Zo’n nieuwe complexe infrastructuur vraagt om goede voorstudies en een stevige betrokkenheid van alle stakeholders die binnen het beoogde warmtenetwerk warmte gaan leveren en/of afnemen. Zo kan een goede inschatting worden gemaakt van de te verwachten groei voor de komende jaren. De eerste periode zal er sprake zijn van een tijdelijke over-dimensionering. Dit brengt extra kosten, onzekerheid en exploitatierisico’s met zich mee. Met de huidige tarieven voor warmte is financiële steun vanuit de overheid voor deze eerste jaren noodzakelijk.

Naast de 15 miljoen euro uit de klimaatenveloppe van 2019, is in de klimaatenveloppes voor de periode 2020-2030 75 miljoen euro gereserveerd ten behoeve van de benodigde investeringen. Greenports Nederland juicht dit initiatief van minister Wiebes toe. Dit versterkt het perspectief voor de tuinbouw in Zuid-Holland.

Lees hier de hele brief van minister Wiebes over de warmtetransitie.

Andries Middag start als programmamanager Greenport Duin- en Bollenstreek

Per 1 september is Andries Middag de nieuwe programmamanager van Greenport Duin- en Bollenstreek. Voor velen al een bekend gezicht en een bekende naam in onze sector, maar nu dus vanuit een andere rol.

"Mijn naam is Andries Middag. Ik ben 34 jaar en woon met mijn vrouw Maartje en onze kinderen Elodie en Florentijn in Haarlem. Sinds 1 september j.l. ben ik programmanager bij de Greenport Duin- en Bollenstreek, die praktisch begint (of eindigt, net hoe je het bekijkt) voor mijn deur en doorloopt tot Leiden. In de afgelopen 7,5 jaar heb ik bij LTO Noord in West-Nederland gewerkt, meest recent als manager van ons team daar. De wereld van de Greenports is voor mij dus een bekende en ik kijk er dan ook naar uit om daar nog dieper in te duiken. Er ligt al een mooie basis in de Duin- en Bollenstreek, waarop ik – samen met de collega’s – graag verder bouw. In eerste instantie gaat dat vooral over een verdergaande verbinding en samenwerking met partijen binnen én buiten de regio, met name op het onderwerp innovatie."

Greenport projecten in de schijnwerpers

Greenport Noord-Holland Noord - Evergreen

Hoe kunnen we zorgvuldiger omgaan met grondstoffen?
Door de toenemende mondiale behoefte aan voedsel is het noodzakelijk om steeds zorgvuldiger om te gaan met de beschikbare grondstoffen. De verschraling van het landschap en de afnemende water- en bodemkwaliteit vereist een continue, niet aflatende inzet op duurzaam bodembeheer, groene gewasbescherming, vermindering van ziektes en verhogen van voedselveiligheid, versterking van de biodiversiteit, vermindering van energieverbruik en toepassing van technologische innovaties, automatisering en robotisering. Lees hier verder.

Greenport Gelderland - Kijkje in fruitteelt van de toekomst
Hoe zien boomgaarden er in 2030 uit? Dat was de vraag waarover tientallen afgevaardigden van Fruitpact, onderzoekers, fruittelers, politici en de Rabobank zich bogen tijdens een excursie op de Proeftuin Randwijk. Samen werd nagedacht over de toekomstige boomgaard. Frank Engelbart, programmamanager van Fruitpact: ‘Regio Rivierenland vindt dat ze ook moderne fruitteelt mogelijk moet maken en dat we daarvoor randvoorwaarden moeten scheppen. De excursie en de dialoogsessies geven daartoe slechts een aanzet.’

Zowel de World Health Organisation als de EAT-Lancet Commission spreken zich uit voor een gezonde en duurzame voedselproductie. Dat geeft vooral tuinbouw veel kansen, maar binnen die tuinbouw verandert veel. Fruitpact wil politici en fruittelers informeren over ontwikkelingen binnen de fruitteelt in relatie tot maatschappij, markt en technologie. Ook de consument wordt via de campagne ‘De Fruitigste’ geïnformeerd over fruitteeltbedrijven. Lees hier verder.

Samen aan de slag, even voorstellen…

In deze rubriek willen we de “tuinbouw” persoonlijk aan u voorstellen. Dit doen we aan de hand van een kort interview met een stevige persoonlijkheid “die voor de tuinbouw aan de slag gaat”.

Wie is Loes Ypma?
“Ik ben sinds 1 jaar wethouder in Almere, hier ben ik verantwoordelijk voor de portefeuille wonen en de Floriade. Hiervoor ben ik 5 jaar kamerlid geweest voor de PvdA en 5 jaar wethouder in de gemeente Woerden en nu dus wethouder van één van de jongste steden van Nederland, Almere.”

Wat is er bijzonder deze Floriade?
“Almere is pas 40 jaar oud en is dus nog een stad die volop in ontwikkeling is. Het is een innovatieve stad en een woonstad. De Floriade komt midden in de stad. Dat is echt uniek. Het thema van de Floriade is Growing Green Cities. Dat gaan we hier ook echt laten zien. Er worden op het expo terrein 650 woningen gebouwd waarvan de helft ook daadwerkelijk al bewoond zal zijn ten tijde van de Floriade. De andere helft zullen we eerst gebruiken als tentoonstellingsruimtes voor alle verschillende landen die hier hun eigen innovaties op het gebied van tuinbouw zullen laten zien. We hebben 120 landen benaderd om hieraan mee te werken. Na de expo zullen deze ruimtes weer omgebouwd worden tot woningen. Hiermee zorgen we ook dat de expo circulair is. Het Rijk is ook betrokken bij de expo. Zij zullen in de verschillende paviljoens hoogwaardige Nederlandse innovaties laten zien. En provincie Flevoland heeft een eigen paviljoen waarin we laten zien hoe het mogelijk is dat de stad Almere met 200.000 inwoners onder zeeniveau ligt.”

Lees hier meer over Loes Ypma.

Voor meer informatie over de Floriade kijk hier of hier (Floriade Almere 2022).

Nieuws

Rijk stelt opnieuw miljoenen beschikbaar voor Regio Deals
Om de brede welvaart in Nederland verder te versterken stelt het Rijk een bedrag van 180 miljoen beschikbaar voor nieuwe Regio Deals. Vanaf maandag 9 september 2019 kunnen er opnieuw voorstellen worden aangemeld. Dat schrijft minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit mede namens minister Ollongren van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in een brief aan de Tweede Kamer. Lees hier verder.

Tuinbouw Ondernemersprijs
Geef voor 20 september aanstaande een kandidaat op voor de Tuinbouw Ondernemersprijs 2020. De Stichting Tuinbouw Ondernemersprijs beloont jaarlijks het meest onderscheidende bedrijf in de tuinbouw dat met durf, doorzettingsvermogen maar vooral met visie en passie duurzaam ondernemen in de praktijk brengt. Ondernemers in de veredeling, teelt of afzet van sierteelt, bollen, bomen, groenten en fruit en paddenstoelen kunnen zichzelf aanmelden als kandidaat. Lees meer op de site van Tuinbouw ondernemersprijs.

'Het is mogelijk: met tuinbouwafval een kas bouwen'
Het zou goed zijn als de tuinbouw werkt aan een voorbeeldproject van biobased bouwen. Dat stelden verschillende sprekers tijdens het mini-symposium 'Tuinbouwreststromen en biobased bouwmaterialen' in BlueCity in Rotterdam. Willem Böttger (Centre of Expertise Biobased Economy): "Zo is het technisch mogelijk om een kas te maken met biocomposieten in plaats van aluminium." Het mini-symposium was georganiseerd door Biobased Greenport West-Holland in samenwerking met het programma BioBoost.

De biobased economie biedt grote kansen voor de tuinbouw. Tuinbouwrestmaterialen kunnen namelijk op verschillende manieren verwaard worden. Om de tuinbouw te laten zien welke mogelijkheden er zijn op het gebied van bouwmaterialen, en welke verdienmodellen er zijn, startte Biobased Greenport West-Holland 'De week van tuinbouwreststromen en biobased bouwmaterialen'. Onderdelen waren onder meer een excursie naar het Innovatie Centrum Duurzaam Bouwen (ICDuBo) en een mini-symposium in BlueCity. Lees verder ...

Circulair ondernemen kun je leren
Ook de tuinbouwketens staan voor de opgave om circulariteit een plek te geven in haar aanpak en business modellen. Vaak is het lastig om vanuit de “bestaande“ werkwijzen een start mee te maken. 
Zo heeft Circo een aanpak waar ook binnen de greenports al ervaringen mee zijn opgedaan. 

Deze aanpak richt zich op gebruik in plaats van verbruik, en op het cultiveren van waarde in plaats van verkopen. Hier worden nieuwe uitdagingen en businesskansen herkend. Design is daarbij de motor om tot circulaire producten, diensten en businessmodellen te komen. CIRCO heeft samenwerking aangegaan met diverse provincies, waaronder Noord-Holland gekoppeld aan Tuinbouw. Er zijn echter ook nog veel andere CIRCO tracks waar ondernemers uit uw regio aan kunnen deelnemen. Lees verder ...

Agenda

Uitnodiging bijeenkomst duurzame energie in de tuinbouw 18 september
Zuinig omgaan met energie wordt steeds belangrijker. De kosten van energie en ook het transport daarvan gaan de komende jaren flink omhoog. Naast besparen wordt het opwekken van eigen energie steeds belangrijker. In het tuinbouwgebied NEXTgarden in Bemmel hebben ze daar al ruim 15 jaar ervaring mee. U kunt op 18 september uit eerste hand horen hoe het met hun projecten verlopen is.

Met een eigen warmte- en CO2-net, zonnepanelen op de gietwaterplas en een houtgestookte biomassacentrale in aanbouw, zijn er belangrijke ervaringen opgedaan die van groot belang zijn voor andere tuinders die willen/moeten verduurzamen. De initiatiefnemers van de duurzaamheidsprojecten op NEXTgarden presenteren op 18 september hun verhaal. Lees meer op de site van Greenport Gelderland.

Building Business with Biomass Heroes 9 oktober
De transitie richting meer duurzame, circulaire economie biedt kansen voor ondernemers. Belangrijkste succesfactor hierbij is het maken van nieuwe verbindingen voor duurzame producten en nieuwe markten. Een goed voorbeeld is de verbinding tussen de bouwsector en de tuinbouw. De connectie is logisch: de tuinbouw is op zoek naar nieuwe toepassingen voor hun reststromen (o.a. biomassa), de bouwsector is steeds meer actief met het ontwikkelen van innovatieve materialen op basis van biomassa. Lees hier verder.

Dutch Food Week van 5 t-m 16 oktober
Dutch Food Week is hét nationale podium waar voedsel, voedselinnovatie en de voedselproductie centraal staan. Tijdens Dutch Food Week delen partijen uit de agrifood sector hun enthousiasme, kennis en kunde met de samenleving. Boeren en tuinders, ondernemers uit toeleverende en verwerkende industrie, retail, overheid en wetenschappers laten zien hoe zij werken aan veilig en gezond voedsel. Lees hier verder.

Stuur deze nieuwsbrief gerust door aan een collega.