Samenwerken is Groeien Samen aan de slag

Terugblik op de coronacrisis 
Coen Meijeraan

De gevolgen van de coronacrisis waren voor Royal FloraHolland (RFH) en haar kwekers direct voelbaar. Wanneer hadden jullie door dat het grote gevolgen zou hebben? En zagen jullie als RFH het aankomen?

RFH had het eigen crisisteam bijeen geroepen toen corona Italië bereikte, omdat dit één van onze afzetmarkten is. Toen hielden we er direct rekening mee dat het verder zou uitbreiden naar andere afzetmarkten, maar we hebben niet kunnen voorzien dat dit op zo’n grote schaal zou zijn. Op 12 maart merkten wij voor het eerste een behoorlijke terugval in de vraag, dit veroorzaakte doordraai en het wegzakken van de prijzen op de klok. Voor ons RFH crisisteam (CMT) was dat het moment voor alle hens aan dek. Daarmee heb ik direct met Greenports Nederland geschakeld om na het weekend met alle tuinbouwpartijen en brancheorganisaties bij elkaar te komen voor een crisisoverleg. De volgende dag, 13 maart, stortte de afzet volledig in. Circa 30 % van de totale aanvoer is toen vernietigd. Op 14 maart had onze CEO een eerste gesprek met minister Schouten van LNV om de eerste tekenen van de crisis voor de sierteelt te schetsen. Naast het dagelijks overleg met het crisisteam is RHF ook direct gestart met een groot media offensief wat onder andere resulteerde in de acties #buyflowersnottoiletpaper en #lethopebloom. De crisisorganisatie had op 20 maart de eerste concept aanvraag voor een noodfonds, inclusief onderbouwing, bij de minister liggen. De snelheid van handelen en de inzet van alle organisaties en bedrijven heeft hierbij enorm geholpen.

Wat is de toegevoegde waarde van Greenports Nederland geweest voor het tuinbouwcluster tijdens de crisis?

Het hebben van een bestaand netwerk zorgt er voor dat je snel kan schakelen. Binnen twee werkdagen waren alle belangrijke spelers bijeen om samen stappen te ondernemen. Dit heeft ervoor gezorgd dat deuren makkelijker open gaan. Omdat binnen het netwerk mensen zitten met veel verschillende specialiteiten en eigen netwerken wat de snelheid van het totale proces ten goede kwam. Zo kon RFH snel alle actuele afzetcijfers beschikbaar stellen, de banken konden inzicht geven over de financiële situatie van de kwekers en handelsbedrijven en de brancheorganisaties met hun specialisten op arbeid en logistiek konden ondersteunen waar nodig. Ook was er direct toegang tot de belangrijke spelers bij het ministerie van LNV en organisaties als VNO NCW. Waardoor we noodzaak van een eigen steunfonds voor onze sector goed konden toelichten.

Greenports Nederland zorgde voor de samenhang tussen de verschillende belangen en organisaties. We hebben – ondanks spanningen – als 1 organisatie geopereerd. Er zijn geen kikkers uit de kruiwagen gesprongen. Die eensgezindheid heeft ons enorm geholpen bij het bereiken van het resultaat. Ik ben ook heel blij met de manier waarop het ministerie van LNV in een open dialoog met ons in verbinding heeft gestaan. En hoe de minister onze sector neerzette in de Tweede Kamer, zij zei letterlijk: ‘Dit is een innovatieve en sterke sector die altijd zijn eigen boontjes weet te doppen; het feit dat zij nu aankloppen voor hulp zegt genoeg.’

Waar heb je je over verbaast tijdens de coronacrisis?

Ik heb mij vooral verbaasd over de snelheid waarmee de sector zich hersteld heeft. Dat had niemand voorzien. Dat heeft ook wel gevolgen gehad voor de waardering van het noodfonds. Door de aantrekkende markt werd de drempel van 30 % voor velen te hoog. Dat leidde tot een dubbel gevoel bij een deel van de achterban: het is super dat de markt hersteld, maar ik krijg nu geen compensatie meer, terwijl de pijn die ik geleden heb niet weg is. Hoewel ik dit gevoel goed begrijp vind ik dat we toch zeer tevreden moeten zijn met de resultaten die we bereikt hebben en met de wijze waarop het ministerie van LNV met de crisis is omgegaan. We moeten niet vergeten dat wij de enige private sector zijn die een eigen regeling heeft gekregen. Daar zijn andere sectoren zeer jaloers op. 

Negatief heb ik mij verbaasd over diverse mensen die in de media een zeer negatieve mening hadden over de lobby zonder kennis te hebben van het lobbyproces. Als je goede ideeën hebt of de schouders er onder wilt zetten, doe mee! Klagen op de achtergrond leidt tot niks.

Hoe heb je de coronacrisis zelf ervaren?

Zelf heb ik de coronacrisis als zeer heftig ervaren, maar ook als leerzaam. Heftig vanwege de emoties die spelen bij getroffen ondernemers, maar ook vanwege de extreme druk die op het proces stond. De hele dag bleef de telefoon overgaan, direct nadat je hem had opgehangen ging die weer. Maar ook leerzaam om te zien hoe – in tijden van nood en extreme druk– besluitvormingsprocessen tot stand komen. Korte lijnen, snel schakelen, veel minder hiërarchie heeft in dit geval geresulteerd in het steunfonds voor de sector.